باغ فین، کاشان
◉ درباره: باغ فین کاشان، نام یک باغ ایرانی است که از زمانهای قدیم در محلهای به نام فین در کاشان جای داشته است. حمام فین هم یک حمام تاریخی است و در مجموعه باغ فین قرار دارد. جایی است که ناصرالدینشاه، در سال 1852 میلادی صدراعظم خود امیرکبیر را در آن به قتل رساند. سابقه و قدمت باغ فین و بناهای آن به دوره صفویه بازمیگردد. وسعت باغ بالغ بر 23 هزار مترمربع و شامل یک حیاط مرکزی است که به وسیله دیوار، بارو و برجهای استوانه شکل محصور شده است. در مقایسه با بسیاری از باغهای ایرانی مشابه، باغ فین با آب قابل توجهی آبرسانی میشود. این باغ تاریخی یکی از پربازدیدترین مکانهای گردشگری در استان اصفهان است به قسمی که عنوان پربازدیدترین اثر تاریخی این استان را در نوروز 1397 و 1398 بهدست آورد.
باغ فین و مجموعه بناهای آن در کاشان، باغ فین واقع شده و این اثر در تاریخ 15 آذر 1314 با شمارهٔ ثبت 238 بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست؛ و چندسال است که به ثبت جهانی یونسکو نیز رسیده است.
برخی منابع تاریخی قدمت این باغ را به دوران سلطنت آلبویه میرسانند. به استناد این منابع، زلزله مهیب سال 1573 میلادی باعث تخریب کلی باغ شد. بقایای باغی در چند صد متری باغ فین (باغ نو) موجود است که به باغ کهنه معروف است. باغ کهنه در دوره ایلخانان مغول بیشترین گسترش را یافته بوده است. به هرحال ساختمان باغ فین فعلی به دوران شاه عباس بزرگ نسبت داده شده و میراث فرهنگی ایران طراح باغ را غیاثالدین جمشید کاشانی میداند. با این وجود منابع دانشگاهی طراح باغ را شیخ بهایی معرفی میکنند.
مجموعه باغ فین در سال 1935 میلادی در آثار ملی ایران به ثبت رسید. کار ثبت جهانی این اثر که از سال 2007 میلادی آغاز شده بود، چندین سال به طول انجامید و سرانجام در زمستان 1389، مرحله اول ثبت این اثر در فهرست میراث جهانی یونسکو به انجام رسید.
باغ فین در 9 کیلومتری مرکز شهر کاشان و در انتهای خیابان امیرکبیر فعلی و روستای فین کوچک قدیم قرار دارد. این باغ در مجاورت چشمه سلیمانیه و بالادست دشتی با شیب ملایم قرار دارد. درحال حاضر بخشی از ابنیه موجود به چایخانه و کبابخانه اختصاص دارد. دسترسی به باغ فین از طریق خیابان امیرکبیر صورت میپذیرد. وسایل نقلیه عمومی از جمله مینیبوس از مرکز شهر کاشان این دسترسی را تأمین میکنند.
بازدید از حمام باغ فین، در اغلب زمانها به روی عموم بسته است. تنها در سوم فروردین ماه بازدید از حمام تاریخی باغ فین کاشان در نوروز 1397 بهدستور مسئولین اداره میراث فرهنگی این شهر با تفکیک جنسیتی و بهصورت مردانه و زنانه صورت گرفت.
⚙ منبع: وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی / https://www.visitiran.ir
